Er zitten meer mensen in het zaaltje, waaronder nakomelingen van plantagebezitters, sommigen van adel, net als de moeder van Maartje Duin.
Ik word aangesproken door twee jonge vrouwen die ook van de kant zijn van de mensen die investeerden in plantages en die nadenken en schrijven over deze periode. Ze zijn er nog niet uit.
Een van hen wil mij een cruciale vraag stellen: “Mijn vader vraagt zich af: Wat voor zin heeft het om toch steeds naar roots te willen zoeken?”
Ik denk aan het YouTube filmpje van prof. Dr. Henry Louis Gates, de man die ik in 1988 in de VS sprak bij het schrijven van mijn proefschrift over de narratieve technieken van zwarte mensen. Hij is ook de onderzoeker die de stamboom van Oprah Winfrey uitgezocht heeft. De beelden tonen hoe gelukkig mensen worden van het vinden van hun wortels en in mentale zin groeien van een ‘nobody’ tot een ’human being.’ De vondsten blijken een helende werking te hebben.
Mijn antwoord: “Als je vader dat zou willen kan hij zich altijd bij een archief vervoegen om bij wijze van spreken een lade open te trekken om zijn familiehistorie tevoorschijn te halen, maar de nakomelingen van slaven kunnen dat niet. Alles is ze ontnomen: hun familie, hun naam, hun identiteit. Ze waren chattel, oftewel gebruiksgoederen, geen mensen. Niets is genoteerd. De tot slaaf gemaakten moeten nu nog aarden door hun wortels te vinden. Velen voelen zich onbewust nog steeds een ‘nobody’.”
